Afyonkarahisar’ın tamamına katı atık hizmeti vermesiyle ülkemizde katı atık hizmeti verilen nüfus bakımından büyükşehirleri bile geride bırakarak ilk sıralarda yer alan Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi, tesise gelen çöplerin yüzde 80’ine yakınını geri dönüştürerek doğanın korunmasını sağladığı gibi, ülke ekonomisine de önemli ölçüde katkıda bulunuyor.  Önceden toprak altına gömülerek bertaraf edilen atıklar ekonomiye geri kazandırılacak. Pet, plastik, metal, cam gibi malzemelerin ayrıştırılarak geri kazandırıldığı tesiste Diyometanizasyon Tesisi ile organik atıklar ayrıştırılarak verimli bir şekilde elektrik üretimi sağlanıyor. Tesisin üreteceği elektrik miktarı yıllık 20 bin hanenin elektrik tüketimini karşılayabilecek güçte. Atıklar içerisinde ısıl değeri yüksek olan atıklar son teknoloji makinelerle ayrıştırılarak yakıt haline dönüştürülüyor ve çimento fabrikaları gibi benzer fabrikalara alternatif yakıt olarak gönderiliyor. Böylelikle çöpler gömülmek yerine elektrik ve ısı enerjisine dönüştürülmüş oluyor. Anahaber Gazetesine açıklamalarda bulunan Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi Müdürü Ercan Özcan, tesisin işlevi ve amacı hakkında bilgiler vererek Afyonkarahisar genelinde tamamen evsel atıkları bertaraf ettiklerini dile getirdi. Özcan, “ Öncelikle 5 Haziran Dünya Çevre Günü Afyonkarahisar ve tüm dünya için kutlu olsun. Bugünü yeşili, çevreyi güzel değerlendirmek için geçirmek adına yapacağımız etkinliklerle çevre bilincini özellikle küçük yaştaki çocuklarımıza benimsetmeyi hedefliyoruz. Bu kapsamda Afyonkarahisar İl genelinin tamamında evsel atıklarımızın bertaraf edildiği katı atık entegre bertaraf tesisindeyiz. Tesisimiz Afyonkarahisar genelindeki tüm çöpler buraya geldikten sonra çeşitli aşamalardan geçerek bertaraf ediliyor. Bunların en başında ayrıştırma tesislerimizden çöplerimizi ayrıştırarak geri dönüştürülebilir atıklarımız cam, metal ve lastik atıklarımız ayrıştırılıyor. Diğer bir atığımız olan organik atıklarımızda diyometanizasyon tesisimize girerek orada enerji elde edilmesi için kullanılıyor.  Daha sonra nihai olarak tüm atıklarımız değerlendirildikten sonra bertaraf edilmesi gerek atıklarımızda bertaraf tesisimize düzenli depolama alanlarına gidiyor. Bu kapsamda daha öncelerinde gelişi güzel doğaya atılan çöpleri ekonomiye ve ham madde kaynaklarına katkı sağlamış oluyor” 

ÇÖPLERİMİZ 4 AŞAMADAN GEÇİYOR

Tesiste kaç aşama olduğu hakkında da bilgiler veren Özcan, “Evsel atıklar bakımında burada 4 aşama mevcut. Birde ayrıca Hastanelerden kaynaklaan tedaviler neticesinde tıbbi atıklarımız var. Tıbbi atıklarımızda sterizasyon yapılarak onlarda bertaraf edilmektedir.

“GÜNLÜK 550 TON ÇÖP GELİYOR”

Tesisin önünde bulunan kantar ile alakalı araçların burada getirdikleri çöpleri tarttıklarını ifade eden Özcan, “Tesisimizin girişinde kantarımız var. Kantarda tüm gelen araçların tartımı sağlanıyor. Nereden gelmiş, ne malzeme getirmiş, ağırlığı ne kadar ve ayrıca radyasyon ölçüm cihazımızla tehlikeli atıkların gelip gelmediği ölçülüyor. Bu ölçümler çeşitli kademelerde otomatik cihazlarımızla yapılıyor. Kantardaki personelimiz kontrolünü yaptıktan sonra uygun olan atıkları kantarda tartımını yaparak tesisimizin içerisine almış oluyoruz. İlk tesisimizde zaten katı atık ön işlem tesisidir. Buraya günlük 550 ton çöpümüz geliyor. Ayrıca şunu da belirtmek istiyorum Afyonkarahisar ilçelerinde 8 tane aktarma istasyonumuz var. Tırlar vasıtasıyla ilçelerdeki çöplerimizde buraya geliyor. Gelen çöplerimiz ilk önce ön işlem tesisimizin önüne boşaltılıyor. Burada tüm çöplerimiz ayrıştırılıyor. Kağıt, metal, cam, plastik, organik atık ve inorganik atık olarak burada ayrıştırıyoruz. Burada malzemeleri ayrıştırdıktan sonra geri dönüşüm fabrikalarına gönderiyoruz. Buradaki ürünler tekrardan aynı özelliğine dönmüş oluyor”

“ÖĞRENCİLERİ BİLİNÇLENDİRİYORUZ”

Öğrencilere geri dönüşüm hakkında eğitimler verdiklerine dikkat çeken Özcan, “Biz Afyonkarahisar’da 2009 yılından itibaren küçük çocuklarımızdan başlayarak lise çağındaki öğrencilere her yıl okullarımızda eğitimler veriyoruz. Bu noktada çevre bilimi ve geri dönüşüm hakkında çocukları bilgilendiriyoruz. Tabi ki bunlar bir süreç bunları zamana yayarak yapıyoruz. Bu eğitimler sayesinde de çöplerimizde sadece organik atıklar bulunabilir. Biz tamamen geri dönüşümü, evlerimizde, sokaklarımızda ve bulunduğumuz yerlerde uyguladığımız takdirde çöpün içerisinden bu malzemeleri ayrıştırmaya gerek duymayız.”

“ATIK YAĞLARI KONTEYNIRLARA BIRAKALIM”

Özellikle buraya gelen yağlar hakkında açıklamalarda bulunan Özcan, “Bu noktada Afyonkarahisar Belediyesinin teksti atıkları, yağ atıkları ve atık pil noktalarında geri dönüşüm çalışmaları var. Özellikle mahallerimizde atık yağların atılması için koyulan konteynırlarımız var. Pet şişelerin içerisine yağları döktüğümüz takdirde o pet şişeleri konteynıra atarsak veya Afyonkarahisar Belediyesi ile iletişime geçtiğimiz takdirde onlarda gelip yağları alıyorlar ve geri dönüşüme gidiyor buradan”

“ŞU ANDA 3.4 MEGAWAT YANİ 20 BİN HANENİN ELEKTRİK İHTİYACINI KARŞILIYORUZ”

Tesisin ikinci ünitesi olan organik atıkları işlendiği ve elektrik üretimi tesisi ile alakalı açıklamalarda bulunan Özcan, “Tesisimizin ikinci ünitesi diyebiliriz. Ayrıştırma sonucunda ayrılan organik atıklar bu biyometalizasyon tesisimize geliyor. Tesisimizde 21 gün boyunca biyolojik olarak çürüyen organik nitelikli meyve, sebze, yemek artıkları tüm aklımıza gelebilecek organik nitelikli atıklarımız burada çürümeye tabii tutuluyor. Bu çürüme sonucunda da metan gazı içeriği yüksek olarak biyogaz çıkıyor. Eğer biz bu işlemi yapmamış olsaydık doğada kendiliğinde olacak ve açığa metan gazı çıkacak. Metan gazı da özellikle iklim değişikliğin de artıyor. Bu gazı doğaya vermiyoruz. Bu gazı gaz motorlarımızda yakarak elektirik enerjisi üretiyoruz ve şu anda 3.4 megawat yani 20 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek bir elektrik üretiyoruz. Bunu yaparkende doğaya vermiş olduğumuz zararı önlüyoruz. Buradan da geri dönüşüm sağlamış oluyoruz”

“ÇÖPLERDEN YAKIN ÜRETİYORUZ”

Atıktan türetilen yakıt tesisine de değinen Özcan, “Bildiğimiz üzere yakıtlarımız fosil yakıtlardır. En başta kullandığımız petrol, kömür bunlar fosil yakıtlardır. Yani belirli bir süre sonra tükenip yok olabilecek yakı türlerimizdir. Ama artık çöplerimizin ayrıştırılması sonucunda en son kalan kaloritik değeri olan malzemelerimizin de atıktan türetilmiş yakıt tesisimizde yakıt haline getiriyoruz. Bu malzemeler artık ve hiçbir şekilde geri dönüşümü olmayan malzemelerdir. Bu yakıtları özellikle çimento fabrikalarına gönderiyoruz. Bildiğiniz üzere çimento fabrikaları yoğun yakıt tüketen özellikle kömür tüketen fabrikalardır. Daha sonra enerji üreten santrallerimiz var. Bu yakıtlarımız yaklaşık 4500 kalori ile 7000 kalori arasında değişen yakıt oluyor. Başta çimento fabrikaları olmak üzere bu yakıtları yakabilecek tüm endüstri sektörlerine gönderiyoruz. Bu kapsamda özellikle hacim ve miktar olarak buradan kazanım sağlıyoruz. Bu tesis olmasaydı. Bizim hacimse olarak çok büyük alanlara ihtiyacımız vardı ama bu tesis sayesinde hem hacimleri kullanmıyoruz. Hem de diğer sektörlerin yakıt ihtiyaçlarını karşılamış oluyoruz ”

“İŞE YARAMAYAN ATIKLARI DEPOLUYORUZ”

Son olarak düzenli depolama alanı hakkında bilgiler veren Özcan, “Burada bütün işlemler tamamlandıktan sonra artık hiçbir işleme tabi tutulamayan geri dönüşümü mümkün olmayan atıklarımız kalıyor. Bu atıklarımızı düzenli depolama alanımızda depoluyoruz. Bu alan tabi ki sıradan bir alan değil. Bu alan nihai koduna ulaşmış bir alandır. Aslında bu alanımızın altı taban seviyesinden yaklaşık 20 metre derinlikte bir alandır. Bu alana tamamen çevreye zararını engellemek adına bir tabaka yapıyoruz. Oluşturduğumuz tabaka tamamen çöpün sularını toprağa geçmesini yer altı sularını kirletmesini engelliyor. Bunların testleri de yapıldıktan sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın yönetiminde olan firmaların gözetiminde testler yapıldıktan sonra onayı veriliyor. Bu alana tamamen sızdırmaz onayını aldıktan sonra çöplerimizi burada depoluyoruz”