5 Haziran Dünya Çevre Gününde gerçekleştirilen programda Çevre Mühendisleri Derneği Başkanı Birol İnan, geri dönüşüm ve çevreyi nasıl korumamız gerektiği hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Karahisar TV stüdyolarında gerçekleştirilen programın detayları şu şekilde;

ÇEVRE MÜHENDİSİNİN DOKUNMADIĞI HİÇBİR ALAN KALMADI

Çevre Mühendisi ne iş yapar?

“Günümüzde Çevre Mühendisinin dokunmadığı hiçbir alan kalmadı. Bir arıtma tesisinin tasarımından işletmeciliğine kadar ondan sonra atıklarımızın değerlendirilmesi ve bunlardan enerji elde edilip geri kazanılması gibi konularda, Çevre mevzuatının uygun tesislerin oluşması için danışmanlıklardan tutun birçok sektörde Çevre mühendisi istihdam ediliyor. Bundan 7-8 sene önce bu kadar Çevre mühendislerine ilgi bu kadar değildi ama iklim değişikliğinin etkilerinden dolayı mesleğe ilgi oldukça çoğaldı”

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE ETKİMİZ OLDUĞU KESİN

İklim değişikliğinin çevre ve atıklarla bir alakası var mı?

“Aslında Küresel ısınma diyoruz ama yüz milyardan fazla yaşı olan bir dünyada biz elimizde yüzyıllık verilere göre analizleri yapabiliyoruz. Sağlıklı veri bence çok fazla yok elimizde belki iklim değişikliğine çok fazla etkimiz oldu belki de çok az etkimiz oldu. Ama etkimizin olduğu kesin”

SIFIR ATIĞIN AMACI DA ATIKLARI EN AZA İNDİRMEKTİR

Plastik ürünleri ayrıştırıp toplasak sıfır atık olacak mı?

“Cumhurbaşkanımızın eşi Emine Erdoğan hanımefendinin himayelerinde sıfır atık projesi ülkemizde 2017 yılının sonlarında başladı. Bizimde ilimizde 1 ay sonra Çevre ve Şehircilik il Müdürlüğü, Belediye, Valilik başkanlığında ve kamu kurum kuruluşlarıyla birlikte hızlı bir şekilde başlandı. Aslında sıfır atığın amacı da atıkları en aza indirmektir. Bizler çok basit görüyoruz marketten bir poşet alalım diyoruz ama bunun etkileri yüzyıl sürüyor. Beğenmediğimiz bir poşet yüzyıl boyunca doğada kalıyor ve mevcutta bulunduğu toprağı, suyu sürekli kirletiyor. Okyanusun ortasında hiç kimsenin bilmediği plastikten bir ada oluştu. Bu suya toprağa kavuşan plastikte doğrudan insan bedenine etki ediyor. Sadece bunlar değil kazaktan uçan tüyleri bile ister istemez solunum yoluyla ister istemez yutuyoruz. Açlıktan ölen balinaları görüyoruz. Bu hayvanları otopsi yaptıklarında içlerinden plastiklerle dolduğunu görüyoruz. Bunlar plastiklerin sadece gözle görülen olaylarıdır”

MÜMKÜN OLDUĞU KADAR CAMLI DAMACANA KULLANILMASI GEREKİYOR

POŞET KULLANIMINDA YÜZDE 80 BİR DÜŞÜ VAR

Kullandığımız damacanalar ve plastik şişelerin içtiğimiz suya zararı yok mu?

“Kesinlikle var. Plastik çözüldükçe içine kimyasallarını veriyor. Damacanaları kullanırken mümkün olduğu kadar camlı damacana kullanılması gerekiyor. Güneş ışıklarından uzak tutmak lazım. Sıfır atık projemiz zaten birleşmiş milletlerden ödül aldı. Sıfır atığın ikinci bir adımı ise tek kullanımlık plastiklerin artık yasaklanması birçok gelişmiş Avrupa ülkesi bunu artık yasakladı. Bizim ülkemizde bu uygulama en yakın zamanda hayata geçmesini diliyoruz. Aslında poşetlere 25 kuruşluk ücret düzenlemesinin amacı aslında poşet kullanımını engellemek için yapılan bir uygulamaydı. Bakanlığın verilerine göre de bu uygulamayla yüzde 80 civarında bir düşüş meydana geldi”

KULLANDIĞIMIZ ÜRÜNLERİ GERİ DÖNÜŞÜM KONTEYNIRLARINA ATMAMIZ GEREKİYOR

Çevre kirliliği ile mücadele etmek için hangi önlemleri alabiliriz?

“Asıl yapılması gereken atık oluşumunu önlememiz gerekiyor. Yani tek kullanımlık yerine çok kullanımlık materyaller seçmemiz gerekiyor. Bunu yapamıyorsak azalmamız gerekiyor. Yani bir pet şişeyi mümkün olduğu kadar sık kullanmamız gerekiyor. Birçok kamu kurumu sıfır atık prensibi kapsamında a4 kâğıt kullanımını azalttı. Artık elektronik ortamda işlemler yapılıyor. Bizler vatandaş olarak eğer ki bunları yapamıyorsak geri dönüşüme faydamız olsun kullandığımız ürünleri geri dönüşüm konteynırlarına atmamız gerekiyor. Ama bu çöpleri ayrıştırarak atmamız gerekiyor. Bulunan bölümleri geri dönüşüm atıklarını atmamız gerekiyor. Biz ülke olarak yüzde 30 oranında geri dönüşümü kullanıyoruz. Bu oran tabi ki yetmez çünkü hem ülke ekonomisi için hem de çevre için gerçekten önemli bir konudur”

OKULLARIMIZA EĞİTİMLER VERİYORUZ

OKULLARDA ÇEVRE İLE İLGİLİ DERS VARMI?

“Birçok okulda çevre ile ilgili der yapılıyor. Ayrıca Afyonkarahisar Belediyesi olmak üzere diğer ilçe belediyeleri de dahil okullarda çevre mühendisleri aracılığıyla eğitimler veriliyor. Yılda 2-3 defa bu eğitimler yapılıyor.

DERNEĞİMİZ İSMİ ÇEVRE GÖNÜLLÜLERİ DERNEĞİ OLABİLİR

Çevre mühendisleri derneği olarak vatandaşları bilinçlendirmek için projeleriniz varmı?

“Derneğimizi 2018 yılında Afyonkarahisar Çevre Mühendisleri Derneği olarak kurduk. İlk kuruluş amacımız iş bulamayan çevre mühendislerine iş bulalım. Bilenler ile bilmeyenleri bir araya getirelim. Çünkü bizim mesleğimizde bakanlığımız tarafından 76 tane yönetmelik bulunuyor. Üniversiteden yeni çıkan meslektaşlarımız adeta suda çıkmış balığa dönüyor. Bu kapsamda bilen bilmeyene öğretmesi düşüncesiyle bu yola çıktık. Çünkü gittiğiniz bir geri dönüşüm tesisinde bile gerçekten çok fazla detay var. Çocukları ve gençleri çevre konusunda bilinçlendirelim. Ayrıca sosyal anlamda da bir sivil toplum örgütü olmamızdan dolayı faaliyetlerimizi yürütelim. Bu kapsamda özellikle biz köy okullarına gidiyoruz ve burada öğrencilere eğitimler veriyoruz. Daha sonra dernek olarak bir şehit kütüphanesi yaptık. Bu konuda duyarsız kalamıyoruz çünkü mühendis asla toplumdan uzak kalamıyor. O yüzden derneğimizle birlikte el ele vererek bir kütüphane yaptık. Şu anda derneğimizde de 90’ın üzerinde Çevre Mühendisi bulunuyor. Ama ekim ayında bir kurultayımız olacak orada çevre gönüllüleri olma konusunda değerlendirme yapacağız ve her kesimden çevreye katkıda bulunmak isteyen vatandaşlarımızın bizlere yardım edebilmesi için değerlendirme yapacağız ve bir isim değişikliği olması planlarımızda var”

MERMER ATIKLARI İLE İLGİLİ VALİLİĞİMİZLE PROJEMİZ VAR

Mermer atıkları Afyonkarahisar’da değerlendiriliyor mu? bu atıklar çevreye zarar vermeyecek şekilde yapılıyor mu? ya da yapılması için sizin projeleriniz varmı?

“2013 yılında Afyonkarahisar’a geldiğimde burada başı başına bir konu vardı birisi tavuk gübreleri diğeri de mermer atıkları tavuk gübrelerini gelişen teknolojiyle enerjiye olan ihtiyaçtan dolayı sistem aslında kendi kendine çözdü. Mermer atıklarında gelişmeler oldu. Ama yeterli değil. Biz Sayın valimiz Kübra Güran Yiğitbaşı’nı ziyarete gittiğimizde bu konu ile ilgili çalışmalarımız yaptık. Yakın zamanda da valimiz basın mensuplarına bu konuyu anlatacaktır”

ATIKLARIN HER TÜRLÜSÜNDEN FAYDALANMAMIZ GEREKİYOR

Çevre dostu yaşam tarzını benimsemek için neler yapabiliriz?

“O kadar çok çalıştığımız konu var ki 90’ın üzerinde mühendis var ve hepsi de kendi sektöründe bir şeyleri yenilemek ve değiştirmek istiyor. En basiti bir arıtma tesisine giden suyun içerisindeki yağlar bile çok fazla suyu etkiliyor. Bazı şeyler tabi ki süreç gerektiriyor. Atıkların her türlüsünden faydalanmamız gerekiyor”

BİRİSİNİN ATIĞI BİR DİĞERİNİN HAM MADDESİDİR

Atıkları düzgün bir şekilde nasıl değerlendirebiliriz?

“Çevre kanunu sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir çevredir aslında sürdürülebilir kalınmayla birlikte sürdürülebilir çevreyi oluşturduğumuz takdirde minimum zararla tüm sektörle çalışabilir. Birisinin atığı bir diğerinin ham maddesidir. Sürekli bir döngü var.

GERİ DÖNÜŞÜM KONUSUNDA BİLİNÇLENMEMİZ GEREKİYOR

Ülkemizde yüzde 30 oranında geri dönüşüm bulunmakta bunun yüzde yüze çıkartmamız için ne yapmamız gerekiyor?

“En basitinden bilinçlendirmemiz gerekiyor. Atık oluşumunu önlemek yapamıyorsak azalmak onu da yapamıyorsak geri dönüşümü kullanmamız gerekiyor. Atık felsefemiz budur. Biz en azından geri dönüştürelim de hem ülkeye faydamız olsun hem gelecek nesillere daha temiz bir gelecek bırakalım hem de sanayicimizde buradan bir değer elde etsinler. Tüm vatandaşlarımızın da artık bu felsefeyi edinmesi gerekiyor. Evlerimizde bir tane geri dönüşüm poşeti bir tanede evsel atık poşeti bulundurmamız gerekiyor”

ATIK YAĞLARI PET ŞİŞEYE KOYUP GERİ DÖNÜŞÜM KONTEYNIRLARINA BIRAKMAMIZ GEREKİYOR

Atık yağları nasıl toplamamız gerekiyor?

“Afyonkarahisar Belediyesi birçok siteye bitkisel atık yap konteynırları koydu. Camilerimizde, okullarımızda ve kamu kurumlarımızın hepsinde var. Eğer bir kızarma yaptıysak atık yağı bir pet şişeye koyun götürüp en yakın kamu kurumuna bırakmak aslında çok zor değil. Bunun geri dönüşüme de çok büyük katkısı var. 1 Milyon litresi suyu bu sayede kirlenmekten korumuş oluyoruz. Aynı zamanda ekonomik olarak ta kazanç sağlamış oluyorsun. Bundan elde edilen biyodizel yakıt hakikatten inanılmaz değerli bir malzemedir”

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDE BACA FLİTRELERİNE DİKKAT

İklim değişikliğine müdahale etmek için çevre mühendisleri ne gibi çalışmalar yapar?

“Aslında başından sonuna kadar yaptığımız tüm çevre anlamında her şeyin sonuçlandığı nokta iklim değişikliğidir. Çünkü en çok hissettiğimiz kısım iklim değişikliği kısmıdır. Atık su, katı atıklarımız, hava atıklarımız olsun bunlar direk iklim değişikliğini etkileyen unsurlardır. Özellikle baca filtrelerine de dikkat etmemiz gerekiyor”

ATIK LASTİKLER TEKRARDAN YAKIT OLARAK KULLANILABİLİYOR

Atık yönetimi neden önemlidir ve bunda çevre mühendislerinin önemi nedir?

“Sektörde çok fazla atık oluşumu var. Yani atık lastiklerden bahsedelim. Parklarımızda bulunan yürüyüş yolları bizlerin tartan pist dediğimiz yollar lastikten yapılıyor. Lastiklerin yağı çıkartılıyor buda tekrardan yakıt olarak kullanılabiliyor. Daha sonra çimento tesislerine yakıt olarak lastikler çıkartılan yağı veriliyor. Burada şunu da belirtmek istiyorum bakanlığımızın ilerleyen günlerde bir projesi olacak. Atıkları götüreceksiniz götürdüğünüz atık kadar ücretini verecekler.  Buda geri dönüşümü teşvik etmek için yapılan bir uygulamadır”

BİRÇOK TESİSTE ENERJİ ÜRETEBİLİYORUZ

Yenilenebilir enerji çerçevesinde çevre mühendislerinin rolü nedir?

“Yenilenebilir enerji dediğimizde aklımıza ilk başta güneş geliyor ama güneş enerjisi değil. Bunun yanında rüzgâr enerjisi, yeni başlayan dalga enerjisi, biyogaz ve biokütle tesislerimiz var. Buralarda enerji elde ediliyor.

ELEKTRİKLİ ARAÇ KULLANMAMIZ ÇEVRE BAKIMINDA DAHA FAYDALI

Eksoz dumanlarının çevreye zararı nedir?

“Petrol ürünlerinin içerisinde oldukça fazla metal ürün var buda çevreye zarar veriyor. Yenilerde çıkan elektrikli arabaların olması gerçekten çok güzel bir proje birçok yerde de şarj yerleri mevcut elektrikli araç kullanmamız çevre bakımında daha faydalı diye düşünüyorum. Artık benzin istasyonları da yenilenebilir enerji konusunda hassaslar çünkü yenilenebilir enerji 10 sene önce daha ulaşılmazdı”

KULLANILMIŞ KIYAFET GERİ DÖNÜŞÜM KUMBARALARINA ATALIM

Kullanılmış kıyafet kumbaraları hakkında neler söylersiniz?

Afyonkarahisar Belediyesi tarafından bu uygulama yapılıyor ilçelerde de yakın zamanda yapılacaktır onların da çalışmaları var biliyorum. Mesela dediğiniz gibi kullanılmış kıyafet kumbaralara depolandığı takdirde ihtiyaç sahiplerine dokunmuş oluyorsunuz. Hem bir katma değer elde etmiş oluyorsunuz” Programın sonunda Karahisar Medya Grup Genel Yayın Yönetmeni Yasemin Özcan Kaplan, programda emeği geçen Zirve Kuaför ekibi Raşit Akdağ ve Hüseyin Maral’a teşekkür etti.