Atatürk Kongre Merkezinde 9-10 Ekim 2024 tarihleri arasında gerçekleşecek “Türkiye Ticaret Zirvesi”nin açılışına; AKÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şuayıp Özdemir, Afyonkarahisar Belediye Başkan Yardımcısı Erkan Uysal, , İİBF Dekan V. Prof. Dr. Gökhan Demirtaş, Dekan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Hale Fulya Kaya ile birlikte sektör temsilcileri ve öğrenciler katıldı.
İİBF 50. yılını kutluyor
“Türkiye Ticaret Zirvesi”nin açış konuşmasını yapan İİBF Dekan V. Prof. Dr. Gökhan Demirtaş, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinin yalnızca Afyonkarahisar’ın değil, bölgenin de en eski yükseköğretim kurumlarından birisi olduğunu ve 50. yılını kutladığını ifade etti. Demirtaş, “Fakülte olarak hedefimiz 50 yıllık tecrübemizle hareketle geleceğe ışık tutacak öğrenciler yetiştirmek. Bu vizyonla düzenlenen Ticaret Zirvesine ev sahipliği yaptığımız için mutluyuz. Fakültemizin 50 yıllık köklü geçmişine dair söylenecek çok şey var” diye konuştu.
Afyonkarahisar, mermer ihracatında 35. sırada
Bölgesel kalkınma için ticaretin geliştirilmesinin önemine değinen Demirtaş, “Afyonkarahisar’ın bölgenin önemli ticaret merkezlerinden birisi olduğunu söyleyebiliriz. Tarım, gıda, hayvancılık, termal turizm ve mermer gibi önemli tematik alanlara sahip olması Afyonkarahisar ekonomisinin güçlü yanlardan birisidir” dedi. Mermer sektöründeki ihracat ile Afyonkarahisar’ın, Türkiye sıralamasında 35. sırada yer aldığını kaydeden Demirtaş, “Ancak mermercilik sektörünün bazı risklerle karşı karşıya olduğunu da söylemek gerekir. Ürün çeşitliliğinin düşük olması, mermerin ham madde olarak satılmasından kaynaklanan düşük katma değerinin olması bu riskler arasında sayılabilir. Bir diğer risk ise pazar çeşitliliğinin değişmesinden kaynaklanıyor. Daha çok Batı Avrupa ülkelerine yapılan ihracat daha sonra Doğu Asya’ya doğru kayma yönünde diyebiliriz” ifadelerini kullandı.
“Çevre, enerji ve iklim değişikliği sorunlarına eğilmek gerekiyor”
2020 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığının yaptığı bir araştırmanın sonuçlarına değinen Demirtaş, şunları söyledi:
“Bu araştırma Afyonkarahisar’da 28 sektörün istihdam verisini içeriyor ve sektörleri olgunlaşma düzeyinde, potansiyel taşıyan ve aday sektörler olarak 3’e ayırıyor. Bilindiği üzere Afyonkarahisar’da doğaltaş ve madencilik ile gıda imalatı aslında olgunlaşma düzeyine sahip sektörlerden ikisidir. Bunun dışında rapor temel eczacılık ürünlerinin imalatı ve enerji sistemlerinin imalatını Afyonkarahisar’da potansiyel taşıyan sektörler arasında tanımlıyor. Ayrıca içecek ve tekstil-giyim imalatları için de aday sektörler arasında diyebiliriz. Sanayi üretimi ve dış ticaret devam ederken Afyonkarahisar’da dikkat edilmesi gereken en önemli kısımlardan birisi çevre, enerji ve iklim değişikliği sorunlarına eğilmek gerektiğini gösteriyor. Bu sorunlar eğer göz ardı edilirse uzun vadede aslında gıda, tarım, hayvancılık ve termal turizm gibi alanların sürdürülmesini de güçleştirebilir. Diğer yandan Afyonkarahisar’da ticaretin gelişmesi için ulusal ve uluslararası projelerden daha fazla yararlanma kapasitesini artırmamız gerekiyor.”
THE sıralaması açıklandı
AKÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şuayıp Özdemir ise konuşmasına AKÜ’nün niteliksel gelişimi sürdürmeye devam ettiğini belirtti. Özdemir, “THE adındaki kuruluş dünyada üniversiteleri sıralıyor. İngiltere merkezli bir kuruluş. Bu kuruluşa başvuruluyor. Başvurudan sonra bir sıralamaya girebiliyorsunuz. Yaklaşık 3 bin üniversitenin başvurduğu listede bin 500’ün biraz ilerisindeyiz” diye konuştu.
Ticaret merkezi olan ülkelerden bahseden Özdemir, “Aslında dünyada küçük ülkeler var. Toprak olarak küçük ya da iklim olarak zor yerde olan ülkeler var. Ticaret ile kendini ispatlamış ülkeler. Birleşik Arap Emirlikleri, Katar gibi ülkeler ticareti merkez yapmışlar. Hollanda küçücük bir alan ama esas parayı dünya ticaretinden kazanıyor. Mesela Arjantin ayçiçeğinin en çok yetiştirildiği yer. Ama borsası Hollanda’dadır. Hollanda merkezli bir ticaret yürüyor. Ticaret yapmak istediğinizde merkez oluyorsunuz. Mekke de aslında ticaretin bir merkezi. Bugünkü birçok şehrimiz de ticari hayatıyla dünyanın ya da ülkemizin merkezine oturuyor” dedi.
“İşletme hayatı 3’e ayrılıyor”
İşletme hayatını temel kategori olarak 3’e ayırdıklarını ifade eden Özdemir, şunları belirtti:
“İmalat, ticaret ve hizmet işletmeleri olarak 3’e ayırıyoruz. İmalat işletmelerini çalıştıranlara sanayici diyoruz. Çok saygıdeğer bunlar olmazsa yolda kalırız. Ticaret olmazsa aldığımızı satamayız. Yani Antalya’da üretilen domatesin buraya gelmesi ticaret sayesinde oluyor. Ülkelerin kişi başı milli gelirini artırmalarının değişik yolları var. Ticaret bunlardan bir tanesidir. Katma değer üreterek üzerine bir şey koyarak satarsanız ticaret yapmış oluyorsunuz. Farklı alanlarda hizmet sektörünün geliştiği ülkeler gelişmiş ülke olarak adlandırılıyor. Hizmet alanında geliştiğinizde de kişi başı milli gelir çok yüksek düzeyde artıyor. Türkiye’deki istihdam yaklaşık 32 milyon. 32 milyon kişi çalışıyor. Bu 32 milyon çalışanın yaklaşık 5 milyonuna devlet iş veriyor. Geri kalan 27 milyona özel sektör maaş veriyor. Buradaki girişimciler çok önemli. Bazı girişimciler hem devletten para almıyor hem yanında birisini çalıştırıyor ve maaş ödüyor. Bir de vergi ödeyerek kamunun iş verdiği kişilerin maaşını da çıkarıyor. Bu bakımdan aslında özel sektör çok önemli. Ticaret çok önemli. Ticaret hayatı ekonomi bozulduğunda hemen insanların ahlakıyla ilgili sorunlara yol açıyor. Ahlaki bozulma ticari hayatta çok hızlı gerçekleşiyor. Ama bunun tekrar oluşması uzun zamana yayılıyor. Bu nedenle mevcut olana sahip çıkmak gerekir. Ticareti desteklemek gerekir.”
Oturumlar hakkında
Açış konuşmalarının ardından İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Yaman’ın moderatörlüğünde “Gıda Sektöründe Ticaret” temalı oturuma geçildi. Tüm Gıda İthalatçıları Derneği (TÜGİDER) Genel Sekreteri M. Emel Molla, Kızılay AR-GE ve Kalite Direktörü Sürdürülebilirlik Lideri Tuğba Şimşek, Abdi İbrahim İlaç Tüketici Sağlığı Ürünleri Grup Başkanı Yalım Üner ve Duru Bulgur Gıda A.Ş. Genel Müdürü Ziya Duru “Gıda Sektöründe Ticaret” oturumunda konuşmacı olarak tecrübelerini öğrencilerle paylaştı.
Moderatörlüğünü Doç. Dr. İlkin Yaran Ögel’in yaptığı “Yeni Nesil Ticaret” oturumunda; Beemobs Ürün Tasarım Müdürü Ahmet Gümüş, QNB Finansbank Afyonkarahisar Şube Müdürü Barış Gölgeli, Fenerbahçe Spor Kulübü Kripto Varlık Uzmanı Elif Çeliktaş ve AGRİMETRE Genel Müdürü Selçuk Bağcı konuşmacı olarak yer aldı.
“Türkiye Ticaret Zirvesi”nin ikinci gününde moderatörlüğünü Prof. Dr. Cantürk Kayahan’ın yapacağı “Afyonkarahisar’da Ticaret” konulu oturumda Afyonkarahisar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Cengiz Üstün, Afyonkarahisar İl Ticaret Müdürü Mahmut Yayla, Afyonkarahisar İl Tarım Müdürü Özkan Parlak ve Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürü Yusuf Altın konuşmacı olarak yer alacak.
Moderatörlüğünü Dr. Öğr. Üyesi Hale Fulya Kaya’nın yapacağı “Ticarette Kadın Girişimciler” başlıklı oturumda ise Musakka Restoran Sahibi Ayşe Safkurşun, TOBB Afyonkarahisar Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Funda Güleç Yaman, KADEM Afyonkarahisar Temsilcisi Huriye Akçay ve Uluslararası Girişimci İş Kadınları Derneği (UGİKAD) Başkanı Melike Akkent katılımcılara tecrübelerini aktaracak.
Oturumlar sonrası öğrenciler, sektör temsilcilerine ayrılan odalarda görüşme yaparak sorularını yöneltebilecekler.